Bu yazı sizler için… Gebe hastalarımın yanında eşlerini görmek beni çok memnun ve mutlu eder, çünkü gebelik boyunca ve sonrasında eş desteği çok çok önemlidir, eşleri yanlarında ve destekleyici anne adayları daha mutlu ve huzurlu olurlar, daha sağlıklı yaşar, sigara gibi sağlıksız alışkanlıklarını daha rahat terkederler, sağlıklı beslenmek ve yaşamak konusunda daha hevesli ve azimli olurlar. Erken doğum ve bebekte gelişme geriliği daha az görülür, bebekler de daha sağlıklı olabilir. Eşleri tarafından desteklenen ve eşlerinin yardımcı olduğu anneler daha sakin, daha az stresli, daha özgüvenli olurlar. Sevgili babalar ve baba adayları, eşinize destek olmak için gebelik, gebelik süreci, doğum ve doğum sonrası bakım ile ilgili okuyun, araştırın, bilgilenin, eşinizle gebelik muayenelerine katılın, onun sağlıklı beslenmesi, uygunsa egzersiz yapması, sigara ve benzeri zaralı alışkanlıkları bırakması, sağlıklı yaşaması ve stresten uzak durması konusunda destekleyin.
Gebelik eşinizin son adet tarihinin ilk gününe göre hesapladığınızda yaklaşık 40 hafta kadar sürer. Gebelik 3 ayrı döneme ayrılır, ilk, orta ve son 3 ay olarak.
İlk 3 ay eşleriniz herzamankinden çok yorgun, bitkin hissedebilirler ve dinlenmeye ihtiyaç duyarlar. Bulantı ve kusmaları olabilir. Genelde sabahları olmakla beraber, günün her saati de olabilir. Erken gebelik anneler için çok duygusal ve duygu geçişlerinin yoğun ve hızlı yaşandığı bir dönemdir. İniş ve çıkışlar çok olur. Gebelik ve sonrasında ebeveynlik hayatta çok büyük değişikliklerdir ve sizin ve eşiniz için bu yeni durumlara alışmak zaman alabilir. Eşinizi dinleyin, ihtiyaçlarını, endişelerini anlayıp, destek olmaya çalışın, yalnız olmadığını hatırlatın.
Gebeliğin 2. dönemi çoğu anne ve anne adayı için en iyi ve rahat hissettiği dönemdir. Eşinizin karnı belirginleşmeye başlar, eşlerinizin enerjisi artar, fizksel ve psikolojik olarak daha iyi hissetmeye başlarlar. Bulantılar genellikle bitmiştir. Eşiniz bebek hareketlerini ortalama 20. hafta civarı hissetmeye başlar, biraz daha erken ve geç de olabilir, hissetmeye başlayınca çoğu anne adayım çok daha huzurlu , rahatlamış ve mutlu olmaktadır..
Son 3 ay en konforsuz dönemdir eşleriniz için. Bebek için hazirliklar da arttığı için yoğun da bir dönemdir aynı zamanda. Eşinizin karnı büyüdükçe fiziksel zorlanmalar artar.Uyumada, hızlı yürümede, günlük rutin işlerinin yerine getirmekte, merdiven çıkmada zorlanabilir. Doğum yaklaştığı için endişeli, gergin, heyecanlı ve sinirli olabilir, tabii siz de…
-Gebelikte eşinizin sağlığına özen göstermesi çok önemlidir. Siz de eşinizle beraber sağlıklı beslenmeye, onunla beraber egzersiz yapmaya , onun yeterince dinlenmesini sağlamaya çalışın.Beraber çok yorucu olmayan, günlük 45 dakikalık orta şidette yürüyüşler ( nefes nefese kalmadan) yapabilir, eşinize eşlik ederek motive edebilirsiniz. Sigara, alkol veya çeşitli ilaçlardan uzak kalmasına yardımcı olun.Birlikte sağlıklı gıdalar tüketin. Gebelikte alkol kesinlikle güvenli değildir, ne kadar alınırsa alınsın ve asla önerilmemektedir..Sigara konusu ise yine çok çok önemli, çünkü bebekte büyüme geriliğine, erken doğuma, anne karnında bebek ölümlerine, düşüklere sebebiyet verebilir. Pasif içicilik de çok önemli bir konu, siz de eğer sigara içen biriyseniz kesinlkle bırakmanızı öneriyorum, zira özellikle yeni doğan ve sigara dumanına maruz kalan bebeklerde astım, solunum yolları enfeksiyonu, kulak enfeksiyonları, ani bebek ölümleri daha sık olmaktadır.
-Gebelikte doktorunuz risk görmedikçe eşinizle birliktelik yaşayabilirsiniz, eşiniz için konforlu olması çok önemli, çünkü karnı büyüdükçe bazı sıkıntıları olabilir, yeni ve daha rahat pozisyonlar denenebilir.
-Doğum zamanı gelince hazırlık yapabilirsiniz, eşinizle beraber arabaya bir acil durum çantası hazırlamak iyi olabilir, sizin ve eşinizin kişisel eşyaları, kıyafetleri bebeğe ait bazı eşyalar gibi. Doğum yapmayı planladığınız hastaneyi gidip görmek, odaları incelemek, hastanenin teknik imkanları, bebeğe ve anneye verilecek hizmetin detayları, hasta izlem politikaları, eşlere tanınan haklar neler buları öğrenebilirsiniz. Eğer grip sezonu ise doğum öncesi siz de aşılanabilirsiniz, FDA bebekle temas edecek her kişinin doğumdan en az 2 hafta evvel Tdap aşısını olmasını öneriyor..
-Doğum sancıları başladığı sırada eşinize destek vermeniz çok önemli. Ağrılar başladığında dikkatini başka şeylere çekebilirsiniz, beraber film izlemek veya çeşitli oyunlar oynamak gibi..Yatakta yatmasını gerektirecek haller dışında onunla hastane koridorlarında kısa yürüyüşler yapabilirsiniz. Sancılar arasında sırtına ve omuzlarına masaj yapıp, onu rahatlatabilirsiniz.Elini tutup, sözlerinizle de ona destek olabilir, cesaret verebilirisiniz.
Doğum sonrası dönem de en az gebelik kadar önemlidir.Annelerde doğum sonrası üzüntü, endişe, gerginlik , depresif ruh hali izlenebilir. Eğer bu olumsuz hisler giderek artar ve 2 haftadan fazla devam ederse buna doğum sonrası depresyon denir ve çoğu zaman kadınlar bunu yaşadıklarını farkedemezler. Bu durumu ilk farkeden eşler olur genellikle.
-Eğer eşinizde uzun süreli üzüntü, depresyon, güvensizlik, endişe, suçluluk, stres farkediyorsanız ve bu duygular 2 haftadan fazladır devam ediyor ve giderek artıyorsa,
-Kendi öz bakımını ve bebeğin bakımını ihmal ediyorsa,
-Günlük rutin işlerinin yerine getirmekte zorlanıyorsa,
-İştah durumu değiştiyse,
-Daha önceden onu mutlu eden şeyler artık etmiyorsa,
-Bebekle ilgili endişe ve güvensizliği çok fazla ise veya bebeğe ilgisi çok az ise,
-Bebeğe zara verme korkusu ve bu yüzden de suçluluk duyguları varsa,
-Bebekle yalnız kalmaktan ve ona bakamamaktan çok korkuyorsa,
– Kendine zarar vermeyi düşünüyorsa mutlaka eşinizi karşınıza alıp onunla konuşun, onu dinleyin, destek olun, profesyonel destek alma konusunda yardımcı olun. Tabii bu durum babalarda da olabilir, eğer kendinizde de böyle belirtiler varsa mutlaka hekiminize başvurun.
Eşiniz bebeğinizi emzirirken siz de yardımcı olabilirsiniz. Nasıl mı?
-Bebeği emzirmesi için eşinize getirebilirsiniz.
-Beslenme sonrası bebeğinizin altını değiştirebilirsiniz.
-Uyutabilirsiniz.
-Eğer eşiniz göğüslerini pompa ile boşaltıyor ve biberonla veriyorsa bebeği biberonla beslemeye yardımcı olabilirsiniz.
Doğum sonrası genelde 6 hafta cinsel ilişki önermiyoruz. Kanama, enfeksiyon gibi riskleri bu dönem sonunda bitiyor ve varsa dikişler de iyileşiyor. Bezen epizyotomi dediğimiz vajendeki dikiş yerleri daha geç iyileşebiliyor ve tamamen iyileşene kadar da doktorunuz ilişkiyi önermeyebiliyor. Bu dönemlerde annelerimizin dikkat ve konsantrasyonu bebekte olduğu ve çoğu zaman da yorgun hissettiği için eşinize anlayış gösterin.. Ayrıca doğum sonrası anneler fiziksel olarak kendilerini güzel ve çekici hissetmeyebilirler, eşlerinin bu anlamda da ilgileri onları çok mutlu eder, eşinize sevginizi her fırsatta göstermeyi, ona olan sevginizi dile getirmeyi unutmayın.. Ayrıca emzirme nedeniyle oluşabilecek bazı fizyolojik durumlar nedeniyle de berberlik esnasında çok daha yumuşak ve anlayışlı olmanızı öneriyorum..